Reislustige werknemers in coronatijd: welke grenzen mag de werkgever stellen?
Nu de zomervakantie nadert, krijgt Adrenna Arbeidsrechtadvocaten regelmatig vragen over de beperkingen die gesteld mogen worden aan werknemers in verband met het reizen naar gebieden die door het ministerie van Buitenlandse zaken een “code oranje” gekregen hebben. Ook vragen werkgevers zich af of zij opdraaien voor de gevolgen als werknemers tijdens hun vakantie corona oplopen of na terugkomst in quarantaine moeten.
Kleurcodes en thuisquarantaine
Het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft landen kleurcodes. Intussen is het grootste deel van Europa “geel”. Dat betekent: vakantiereizen mogelijk, maar let op de risico’s. Een aantal Europese landen en alle landen buiten Europa hebben code “oranje”, wat inhoudt: vakantiereizen worden afgeraden (het advies is om alleen noodzakelijke reizen naar deze landen maken). De Europese landen die Nederlandse toeristen weer toelaten zonder quarantaineverplichtingen worden de komende tijd op “geel” gezet, behalve de risicolanden Verenigd Koninkrijk en Zweden.
Hoewel veel Nederlanders kiezen voor een vakantie in eigen land, lijken er toch ook veel vakantieplannen te worden gesmeed voor buitenlandse reizen. Dat brengt risico’s mee. Werknemers die afreizen naar “oranje” landen, moeten – als zij dat land in kunnen komen – bij terugkeer twee weken in thuisquarantaine. Werknemers die afreizen naar “gele” landen kunnen ook te maken krijgen met een corona-uitbraak in de betreffende regio, waardoor de code tijdens de reis van “geel” naar “oranje” kan verspringen en zij bij terugkeer ook in quarantaine zouden moeten.
Loondoorbetaling bij verplichte thuisquarantaine?
Werkgevers zien de bui al hangen. Moeten zij dan tijdens die quarantainetijd het loon doorbetalen? En wat als de werknemer thuiskomt met corona uit een risicogebied? Bestaat er dan de verplichting om loon te betalen? Het zijn vragen die uiteraard nog niet eerder zijn beantwoord en heldere kaders zijn er dus nog niet.
Stel vooraf grenzen
Het advies van Adrenna Arbeidsrechtadvocaten is om van tevoren duidelijke (schriftelijke) regels te stellen en werknemers te wijzen op de gevolgen van bepaalde vakantiekeuzes.
Zo vinden wij het redelijk dat de werkgever werknemers instrueert om niet te reizen door of naar “oranje” landen voor een vakantie. Daarbij kan de werknemers bericht worden dat als zij toch voor vakantiedoeleinden reizen door of naar landen die een code “oranje” toegekend gekregen hebben, de (financiële) gevolgen van quarantainemaatregelen in het vakantieland of bij terugkeer voor rekening van de werknemer komen. Het is de werknemer dan op voorhand duidelijk dat de werkgever geen loon doorbetaalt als (thuis)quarantaine nodig is en de werknemer daardoor niet kan werken. Ook menen wij dat als een werknemer tijdens een vakantie in een “oranje” land corona oploopt en daardoor ziek wordt en niet kan werken, dat kan kwalificeren als opzet op het ontstaan van de ziekte, waardoor de werkgever niet gehouden is om het loon door te betalen tijdens de ziekteperiode. Als opzet niet aangetoond kan worden, dan zou op grond van een CAO, arbeidsovereenkomst of de redelijkheid en billijkheid/het goed werknemerschap in elk geval het bovenwettelijk deel van de loondoorbetalingsplicht tijdens ziekte kunnen vervallen. Door de werknemers daar op voorhand op te wijzen, zijn de gevolgen van het negeren van de instructies van de werkgever voor de werknemers duidelijk.
Overigens kan het ook zo zijn dat een werknemer vertrekt naar een land waar de code “geel” is, maar waar bijvoorbeeld tijdens die reis veel corona-gevallen opduiken waardoor de code door het ministerie naar “oranje” wordt omgezet. Dan zou de werknemer bij terugkeer twee weken in quarantaine moeten en kan hij of zij niet werken (of deels, vanuit huis). Onze inschatting is dat als op het moment dat de werknemer op vakantie vertrekt er geen aanleiding is om te veronderstellen dat er een negatief reisadvies (code “oranje”) gaat gelden voor de landen waar de werknemer door en naartoe reist, de werkgever het loon bij ziekte als gevolg van daar opgelopen corona moet doorbetalen. Als de werknemer bij terugkeer in quarantaine moet en niet of maar deels kan werken, zullen de loonkosten waarschijnlijk voor rekening van de werkgever blijven. Wellicht kan wel van de werknemer gevergd worden dat hij of zij direct terug naar Nederland komt als de verwachting ontstaat dat het reisadvies van “geel” naar “oranje” verandert, om quarantaine en ziekte zo mogelijk te voorkomen.
Steeds geldt dat heldere communicatie richting de werknemers belangrijk is. Zo weten zij waar ze aan beginnen vóórdat ze op vakantie gaan.
Vragen?
Mocht u hierover vragen hebben, aarzel dan niet om contact met Adrenna Arbeidsrechtadvocaten op te nemen. Wij zijn bereikbaar via 058-8100200 en info@adrenna.nl.
Wij wensen iedereen alvast een fijne en veilige vakantie!
